Σήμα κινδύνου εκπέμπουν οι ειδικοί για τον επίγειο παράδεισο που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ο υγρότοπος της Επανομής του Δήμου Θερμαϊκού απειλείται, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, από δραστηριότητες επισκεπτών που πιθανότατα και οι ίδιοι δεν γνωρίζουν τη βλάβη που προκαλούν στο περιβάλλον καθώς δεν έχουν ενημερωθεί για την αξία και τη σημασία του.
Ο υγρότοπος της Επανομής βρίσκεται στο ανατολικό μέτωπο του Θερμαϊκού κόλπου. Είναι προστατευόμενη περιοχή και αποτελείται από την Λιμνοθάλασσα Επανομής και την Θαλάσσια παράκτια ζώνη. Ένας μικρός, αλλά πολύ σημαντικός υγρότοπος για την Ελλάδα, μια πολύτιμη νησίδα βιοποικιλότητας και ασπίδα απέναντι στην αλλαγή του κλίματος.
Υπηρεσίες του υδάτινου οικοσυστήματος
Εικόνα 1. Στον υγρότοπο έχουν καταγραφεί πάνω από 217 είδη πουλιών
Το λιβάδι Ποσειδωνίας (ένα είδος ανώτερου θαλάσσιου φυτού) που υπάρχει στο παράκτιο τμήμα της θαλάσσιας ζώνης, απορροφά το διοξείδιο άνθρακα 35 φορές ταχύτερα από το δάσος του Αμαζονίου. Συμβάλει με αυτόν τον τρόπο στην μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Έντονο το πρόβλημα τους καλοκαιρινούς μήνες
Κάθε καλοκαίρι, η μεγάλη επισκεψιμότητα των λουόμενων που θέλουν να απολαύσουν την ωραία θάλασσα της περιοχής, επιφέρει πολλούς κινδύνους και προκαλεί προβλήματα. Η κίνηση των αυτοκινήτων πάνω στις αμμοθίνες καταστρέφει την πολύτιμη βλάστησή τους, προκαλώντας θανάτους ζώων όπως ο πηλοβάτης που κρύβεται μέσα στην άμμο.
Εικόνα 2.Πολύ σημαντική απειλή είναι η ρίψη σκουπιδιών
Σύμφωνα με τη βιολόγο του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού κα. Ευαγγελία Κατράνα «οι οδηγοί ελέγχουν τις ικανότητες των 4Χ4 οχημάτων τους, πάνω στις αμμοθίνες, με αποτέλεσμα να τις καταστρέφουν. Επίσης, οι αμμοθίνες καταστρέφονται από τους ιδιοκτήτες των παραθαλάσσιων μπαρ καθώς στη θέση τους εναποθέτουν ξένο χώμα για τη δημιουργία χώρου στάθμευσης. Με το χώμα αυτό όμως μεταφέρουν και άλλους οργανισμούς στην περιοχή ,όπως το Solanum elaeagnifolium (γερμανός), ένα είδος φυτού που μπορεί να κυριαρχήσει και να εξαφανίσει μέρος της τοπικής χλωρίδας. Όπως επισημαίνει η κ. Κατράνα «μια άλλη πολύ σημαντική απειλή είναι η ρίψη σκουπιδιών και η θήρευση από οικόσιτα σαρκοφάγα ζώα (γάτες, σκύλους)». Όπως εξήγησε οι κηδεμόνες των σκύλων δεν θα πρέπει να τα αφήνουν χωρίς λουρί γιατί υπάρχει κίνδυνος να καταστρέψουν φωλιές πουλιών.
Υπάρχουν λύσεις
Η Λιμνοθάλασσα της Επανομής και η Θαλάσσια παράκτια ζώνη είναι προστατευόμενη περιοχή γι’ αυτό και της δόθηκε η Γαλάζια σημαία. Πέρυσι όμως της αφαιρέθηκε γιατί δεν τηρήθηκαν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις για την προστασία της. Ο Δήμος έδειξε ενδιαφέρον και έβαλε απαγορευτικές μπάρες και πινακίδες σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Η κ. Κατράνα προτείνει να τοποθετηθούν περισσότερες πινακίδες στο χώρο οι οποίες να δίνουν σχετικές οδηγίες, να γνωστοποιούν δηλαδή πώς πρέπει να συμπεριφέρονται οι επισκέπτες στον υγρότοπο, τονίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία του. «Σκοπός μας είναι η ευαισθητοποίηση του κόσμου», μας είπε χαρακτηριστικά.
Συμπλήρωσε επίσης ότι «είναι απαραίτητο να τοποθετηθούν παντού μπάρες που να απαγορεύουν την διέλευση αυτοκινήτων και μηχανών και να καθαρισθεί η περιοχή από εθελοντές και περιβαλλοντικές οργανώσεις σε συνεργασία με τον δήμο».
Σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων και Υγροτόπων, η έκταση των υγροτόπων στην Ελλάδα έχει μειωθεί δραματικά. Κύριος λόγος οι αποξηράνσεις, ελών και λιμνών, για την αντιμετώπιση της ελονοσίας και των πλημμυρών, αλλά και για την απόκτηση καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Οι αλόγιστες χρήσεις από τους ανθρώπους επιφέρουν σημαντικά προβλήματα. Πρέπει λοιπόν, να συνειδητοποιήσουμε ότι η προστασία των υγροτόπων είναι υπόθεση όλων μας. Τα οφέλη που προσφέρουν είναι πολλά και μεγάλης σπουδαιότητας για κάθε τόπο.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, προκύπτει η ανάγκη να δράσουμε για να μπορέσουμε να διασφαλίσουμε την διατήρηση τους με την συνεχή ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κόσμου. Η αναγνώριση της τεράστιας σημασίας των υγροτόπων είναι η λύση στο πρόβλημα.
Οι υγρότοποι είναι ζωή, ζωή πολύτιμη για την δική μας και οφείλουμε να τους προστατεύσουμε.
Περιβαλλοντική ομάδα Β’ Γεωπονίας ΕΠΑΛ Επανομής
